Answerman – เลขเฮง กับ เลขซวย ในโลกมังงะกับอนิมะมีที่มาที่ไปอย่างไร

Evan ถาม:

ในฐานะผู้ชมต่างชาติที่รับชมอนิเมะ การได้เห็นตัวเลข 4 กับ 9 นี่ ควรจะนับเป็นสัญญานเตือนอะไรบางอย่างใช่ไหม? ผมพอรู้มาว่าเลข 4 กับ 9 เป็นเลขที่คนญี่ปุ่นถือว่าเป็น ‘ลางไม่ดี’ อย่างที่เคยเห็นในในเรื่อง Outlaw Stars ที่กระสุน Caster Shells ที่ใช้ในเรื่อง เบอร์ 4, 9 กับ 13 จะมีความเสี่ยงในการใช้งานสูง หรืออย่างในเรื่อง Hunter X Hunter ที่ ฮิโซกะ มีหมายเลขกองโจรเงามายาเป็นเบอร์ 4 กับตอนสอบฮันเตอร์เขาได้เบอร์ 44 มาติดตัว หรือฉันจะอ่านเจอเรื่องราวแบบนี้มากไป? หรือจะมองว่าเหมือนฝั่งตะวันตกที่ถือว่าเลข 666 เป็นตัวเลขปิศาจแล้วคนแต่งตั้งใจใส่เลขเหล่านี้เข้าไปดี?

Answerman ตอบ:

ด้วยความที่ว่าตัวเลขเดี่ยวๆ มันเขียน ออกมาได้มากกว่าตัวเลข 666 อยู่แล้ว เพราะเราใช้ตัวเลขแบบนั้นอยู่ทุกวี่วัน และเรื่องแบบนี้บางครั้งก็เป็นความตั้งใจของคนเขียน/คนเขียนบท แต่บางทีก็เป็นเรื่องบังเอิญเหมือนกัน เพราะอย่างนั้นเราคงฟันธงไม่ได้ว่าเป็นความตั้งใจของผู้สร้างผลงานทุกครั้งไป’

สำหรับท่านที่ไม่คุ้นเคย เลข 4 นั้นถือเป็นเลขอัปมงคลขอประเทศญี่ปุ่น ด้วยความที่ว่าเลขสี่ในภาษาญี่ปุ่นสามารถออกเสียงด้วยคำว่า ‘ชิ’ ซึ่งพ้องเสียงกับคำว่า ตาย (死) ในภาษาญี่ปุ่นได้ คันจิของตัวเลขสี่ในภาษาญี่ปุ่น (四) ก็มีส่วนที่เขียนใกล้เคียงกันกับคันจิคำว่าตาย ถ้าเจาะลึกไปอีกเล็กน้อย แผนกทารกแรกเกิดในประเทศญี่ปุ่นจะข้ามตัวเลข 43 ในวอร์ดไป เพราะตัวเลขนั้นอ่านออกเสียงได้ว่า ‘ชิซัน’ ซึ่งพ้องเสียงกับคำว่า ‘ตายทั้งกลม’ (死産) ฝั่งทะเบียนบ้านทะเบียนรถต่างๆ ก็จะเลี่ยงตัวเลข 42 ที่อ่านออกเสียงว่า ‘ชินิ’ ที่จะพ้องเสียงกับคำว่า 死に (เกี่ยวกับความตาย) ตัวอย่างเช่น ทะเบียนรถของญี่ปุ่นจะเป็นตัวเลขจัดเรียงในลักษณะ ##-## ซึ่งจะสามารถประสมเลขออกมาได้ความหมายแปลกๆ ได้ อาทิ 42-56 จะอ่านพ้องเสียงเป็น ชินิโกโระ ที่แปลว่า ‘ได้เวลาตายแล้ว’ ได้

เลข 9 ในภาษาญี่ปุ่นก็จะถูกมองว่าเป็น ‘เสียงไม่มงคล’ เพราะตัวเลขดังกล่าวอ่านออกเสียงในญี่ปุ่นว่า ‘คุ’ ที่จะพ้องเสียงกับตัวคันจิ 苦 ซึ่งแปลว่าทรมานได้ แต่กล่าวกันว่าตัวของเลขนั้นไม่ได้อัปมงคลเสียทีเดียว แต่ก็ยังสามาถใช้บ่งบอกถึงความเจ็บปวดทรมานได้

ในญี่ปุ่นก็มีเลขมงคลด้วยเช่นกัน ถ้าในแง่โชคลาง เลข 7 จะถือว่าเป็นลางดีในระดับสากล อย่างในศาสนาพุทธมหายานจะถือว่าเลขนี้เป็นเลขดีจากเหตุการหลายๆ อย่าง อาทิ คนเราจะกลับชาติมาเกิดใหม่เจ็ดครั้ง, เมื่อเด็กคลอดมาครบเจ็ดวันก็จะมีพิธีจัดฉลอง เช่นเดียวกับการจัดงานมงคลหลังจากมีผู้เสียชีวิตผ่านไปแล้ว เจ็ดวัน กับ เจ็ดสัปดาห์ หรือถ้าเชิงตำนานเทพเจ้าก็มี เจ็ดเทพแห่งโชคลาภตามตำนานพื้นเมืองญี่ปุ่น ตามธรรมเนียมท้องถิ่น ก็จะมีการรับประทานข้าวกับสมุนไพรเจ็ดชนิด (ซึ่งมีความเชื่อว่าจะป้องกันอาการเจ็บป่วยและได้รับความคุ้มครองจากการโดนเทพลักซ่อน) ในเชิงวิทยาศาสตร์ เลขเจ็ดก็เป็นจำนวนตัวเลขที่สมองของมนุษย์สามารถทำการนับแยกได้ด้วยสายตาโดยไม่ต้องทำการนับ

เลข 8 ก็นับว่าเป็นเลขมงคลเช่นกัน แต่สำหรับชาวญี่ปุ่นอาจจะเป็นที่นิยมน้อยกว่า ความเชื่อนี้มาจากตัวคันจิ 八 ซึ่งตัวอักษรจะค่อยๆ ขยายกว้างมากขึ้นไปทางฐาน บ่งบอกถึงความสำเร็จแ ละการเจริญเติบโต ความเชื่อของเลขแปดจะเป็นที่นิยมกว่าในภาษาจีนเพราะเลขแปดในภาษาจีนอ่านออกเสียงได้ว่า บา/ปา ซึ่งสอดคล้องกับตัวภาษาจีน 发 ที่แปลว่ามั่งคั่งร่ำรวย และมีความเชื่อเชิงศาสนาจากการที่ ยันต์แปดทิศ ตามความเชื่อจีนเป็นยันต์ที่คอยคุ้มครองผู้คนจากภัยร้าย

โดยมวลรวมแล้ววัฒนธรรมของชาวเอเซียตะวันออก จะเห็นว่าตัวเลขคี่เป็นเลขมงคลมากกว่าเลขคู่ บางครั้งอาจจะเป็นการจัดชุดรวมกัน อย่างในกรณีของเลข 3-5-7 ก็กลายเป็นการจัดฉลองรับขวัญเด็ก ชิจิโกะซัง ไปเป็นต้น

กลับมาที่ประเด็นว่าเลขที่ปรากฎในมังงะหรืออนิเมะต่างๆ นั้น บางทีมันอาจจะไม่ได้มีความหมายใดๆ เลย แต่ก็มีบ้างที่ผู้สร้างผลงานตั้งใจใส่ลงไป อย่างในกรณีของ ฮิโซกะ ของเรื่อง Hunter X Hunter ที่มีภาพลักษณ์เป็นตัวร้ายผู้น่ากลัว ดังนั้นกาจใส่เลข 4 ให้อยู่กับตัวละครดังกล่าวย่อมไม่ใช่เรื่องบังเอิญเป็นแน่ แต่ถ้าเกิดมีตัวละครสักเรื่องเปิดกระเป๋าเงินมาแล้วเหลือเงินแค่ 400 เยน หลายๆ ทีแล้วก็ไม่ได้มีความหมายแฝงอะไรนัก

เพราะฉะนั้นถ้าบังเอิญเห็น เลข 4 หรือ เลข 7 อยู่ในตำแหน่งที่ชวนแปลกใจก็ลองจับประเด็นกันได้ว่า บางทีตัวเลขนั้นอาจจะเป็นความตั้งใจจะใส่ความหมายแฝงเอาไว้ก็ได้ โดยส่วนตัวแล้วการอ่านเพื่อจับประเด็นแบบนี้นั้นก็น่าสนใจดีนะ

เรียบเรียงจาก: Answerman – How Do Lucky And Unlucky Numbers Factor Into Anime?